In de set Osho Zen Tarotkaarten zit een kaart met als titel conditionering. Op deze kaart staat de volgende afbeelding: in het midden van een kudde schapen staat een leeuw gehuld in een schapenvacht en met twee voorpoten die aan elkaar vastgeknoopt zijn. Dit beeld symboliseert de persoonlijkheid die we in onze kindertijd en vroege adolescentie ontwikkelen. Een persoonlijkheid die zich heeft aangepast aan de waarden en normen van de familie en cultuur waarin hij is opgegroeid. Sociaal wenselijk gedrag vertoont. Zich gedraagt zoals het hoort. En daartoe zijn ware aard (of op zijn minst: wezenlijke delen van zichzelf) onderdrukt.
We kunnen lange tijd door het leven gaan als de leeuw op het plaatje, die denkt dat hij een schaap is. Vaak zijn we ons hier niet eens van bewust. De manier waarop we als kind en jong volwassene geconditioneerd worden door de cultuur waarin we opgroeien, ervaren we namelijk als vanzelfsprekend. Totdat de touwen waarmee onze voorpoten aan elkaar vastgeknoopt zijn te erg beginnen te knellen en er iets van onze ware aard onder onze schapenvacht vandaan komt. Bijvoorbeeld in de vorm van een leeuwenbrul in plaats van het gebruikelijke geblaat dat zowel anderen als wij zelf van ons zelf gewend zijn.
Waarmee heb jij jezelf als man geïdentificeerd??
De persoonlijkheid die we als mens in onze vroege adolescentie ontwikkelen, wordt door Bill Plotkin in het boek Nature and the Human Soul onze eerste identiteit genoemd. Het engelse woord identity kun je ook schrijven als I-dentity. En daarmee wordt zichtbaar waar het bij onze identiteit om gaat. Namelijk om alles waar ons Ik, ofwel ons zelf-bewustzijn, ‘Dat ben ik’ of ‘Dat hoort bij mij’ tegen zegt. Bij onze identiteitsvorming gaat het dus om de ontwikkeling van ons zelf-beeld: het beeld dat we van ons zelf hebben.
Kenmerkend voor het proces van identiteitsvorming, is dat het gepaard gaat met insluiting en uitsluiting. We vormen ons zelf-beeld namelijk door bepaalde aspecten van ons mens-zijn in te sluiten (“Dat ben ik wel”) en andere aspecten van ons mens-zijn uit te sluiten (“Dat ben ik niet”). Bewust of onbewust kunnen we daarbij aspecten insluiten die eigenlijk niet bij onze ware aard horen en aspecten buitensluiten die eigenlijk wel bij onze ware aard horen.
Eén van de eerste dingen waar we ons als kind mee identificeren is ons geslacht. Daarmee bedoel ik niet dat wat er tussen onze oren kan zitten, maar dat wat er tussen onze benen zit. Namelijk een mannelijk, vrouwelijk of hermafrodiet geslachtsorgaan. Door dat wat er tussen onze benen zit te vergelijken met dat wat er tussen de benen van de mensen om ons heen zit, ontdekken we dat we net zoals papa een piemel hebben, net zoals mama een spleetje of – wanneer we een hermafrodiet geslachtsorgaan hebben – iets anders dan papa en mama. Vervolgens beginnen we – en nu wel tussen onze oren – van alles en nog wat aan ons geslacht te koppelen. Namelijk dingen die we – als mens met een mannelijk geslachtsorgaan – niet of wel mogen en wel of niet moeten.
Wat mag jij allemaal niet of moet jij allemaal wel als man?
Als man-mens kun je in de loop van je kindertijd en vroege adolescentie vele beperkende overtuigingen verzamelen over wat je niet en wel mag en wel of niet moet hebben, doen of zijn om ‘een echte man’ te zijn. Zo kan het bijvoorbeeld als ‘mannelijk’ gezien worden om een voorkeur te hebben voor (heteroseksuele) vrouwen, voetbal, vlees (en barbequen), vrachtautos, formule 1 (ofwel: grote en snelle auto’s), bier, koffie en werken en een afkeer van (homoseksuele) mannen, yoga, vegetarisch of veganistisch eten, wandelen en fietsen, vruchtensap, thee en de verzorging van kinderen. Ook strategisch inzicht, actiegerichtheid, ondernemerschap, initiatief nemen, leiding geven, domineren en verstandelijk redeneren kunnen als ‘mannelijk’ gezien worden en intuitief aanvoelen, bescheidenheid, volgzaamheid, bedachtzaamheid, zorgzaamheid en empathisch vermogen als ‘on-mannelijk’. En wat te denken van gevoelens van woede of verdriet? Mag je als man niet huilen? Moet je als man af en toe boos worden?
Maar laten we wel wezen. Al deze dingen hebben helemaal niets te maken met dat wat er tussen onze benen hangt. Waar we ons als man mee geïdentificeerd hebben, dat zit allemaal tussen onze oren.
Het gaat er niet om dat je ‘een echte man’ bent, maar dat je als man echt bent!
In de visie van Mannenhart gaat het er niet om dat je ‘een echte man’ bent, maar dat je als man echt bent. Hou jij als man oprecht van vrouwen, voetbal, vlees, vrachtauto’s en bier? Gefeliciteerd! Geniet er van! Hou jij als man oprecht van mannen, yoga, groenten, fietsen en vruchtensap? Ook goed! Geniet er van!
We bieden je dan ook geen alternatief kader waar jij als man aan zou moeten voldoen om ‘een echte man’ te zijn. Dat zou namelijk alleen maar nieuwe beperkende overtuigingen opleveren. In plaats daarvan bieden we je tijdens onze activiteiten graag de mogelijkheid om diverse kanten van jezelf te onderzoeken, die in je leven tot nu toe misschien onderbelicht zijn gebleven. Zodat jij zelf kunt ervaren of deze aspecten van mens-zijn wel of niet bij jou passen. Dat kunnen aspecten van de meer yange of ‘mannelijke’ kant van jezelf zijn of juist aspecten van de meer yinne of ‘vrouwelijke’ kant van jezelf.
Zelfonderzoek met behulp van 7 mannelijke archetypen
Zowel in de training Mannen voor de Wereld als in de programmering van het workshopprogramma van het Free Man Festival werken we met 7 mannelijke archetypen. Deze archetypen zijn ontleend aan het boek Koning, Krijger, Magiër, Minnaar van Douglas Gilette en Robert Moore en het boek De Terugkeer van de Koning van Ton van der Kroon.
In De Terugkeer van de Koning verbindt Ton van der Kroon de 7 mannelijke archetypen met de 7 energiecentra of chakra’s, die van onder naar boven langs het centrale kanaal in ons energetische of ether-lichaam liggen. Bij elk archetype of chakra horen bepaalde functies. Van boven naar onderen worden deze als volgt door Van der Kroon benoemd:
De heilige (kruinchakra – inspiratie, goddelijke leiding)
De magiër (derde oog – visie, inzicht)
De nar (keelchakra – communicatie, zelfexpressie)
De koning (hartchakra – liefde, leiderschap)
De krijger (zonnevlecht – macht, actie)
De minnaar (navelchakra – gevoel, creativiteit)
De wildeman (wortelchakra – aarding, autoriteit)
Deze 7 archetypen kun je zien als 7 poorten voor zelf-onderzoek. Ofwel als 7 vensters waardoor je naar jezelf als man kunt kijken. Aan elk archetype zijn namelijk (yinne en yange) aspecten gekoppeld, die jij als man in meer of mindere mate in eigendom kunt hebben. Tijdens de training Mannen voor de Wereld bieden we je de mogelijkheid om in een serie van 7 live bijeenkomsten (6 halve dagen en een hele dag) met al deze archetypen in jezelf kennis te maken. Tijdens het Free Man Festival kun je in vier rondes uit parallelle workshops zelf je programma samenstellen. Hierbij heb je dus de keuze om je in elke ronde verder in hetzelfde archetype te verdiepen of om in verschillende rondes met verschillende archetypes kennis te maken.