“Projectie verandert de wereld in het onbekende gezicht van je zelf” is een kernachtige uitspraak in de Jungiaanse psychologie. Wat zit er achter onze emoties? Wat vertellen emoties, heftige reacties en de drang tot handelen eigenlijk over onszélf? Zien we wel wat we zien, of is de wereld anders dan we denken?
In dit boek legt Karen Hamaker-Zondag in heldere bewoordingen uit hoe het projectie-mechanisme werkt. Ook geeft ze tal van praktische aanwijzingen, oefeningen en inzichten om er creatief mee aan de slag te gaan.
Het projectie-mechanisme is een mechanisme in onze psyche. De essentie van dit mechanisme is dat de inhoud van ons onbewuste zichzelf herkent in de beelden die we in de buitenwereld waarnemen. De buitenwereld fungeert met andere woorden als projectiescherm waarop de inhoud van ons onbewuste zichzelf projecteert. Dit is niet iets dat we bewust doen en/of waar we controle over hebben. Het gebeurd gewoon. Of we dat nu willen of niet.
Het projectie-mechanisme wordt vooral voelbaar wanneer we emotioneel op gebeurtenissen in de buitenwereld reageren. Het zijn dan namelijk de zogenaamde ‘complexen’ in ons onbewuste die aanslaan op (ofwel: getriggerd worden door) de beelden die ze in de buitenwereld zien. Wat ons in de buitenwereld het meest raakt, zegt dus veel over de inhoud van ons onbewuste. En daarmee over het algemeen meer over ons zelf dan over de ander, waar we onbewuste de nog onbekende en/of onderdrukte delen van ons zelf op projecteren.
Je zou ook kunnen zeggen dat de spiegel die de buitenwereld ons op deze manier voorhoudt een belangrijk hulpmiddel is om ons meer bewust te worden van wat er in ons innerlijk leeft. Iedere keer dat iets of iemand in de buitenwereld ons emotioneel uit evenwicht brengt, staan we als het ware voor de keuze om a) onze aandacht naar binnen te keren en ons van een nog onbekend en/of onderdrukt deel van ons zelf bewust te worden ofwel b) deze kans om ons weer een beetje meer bewust van ons zelf te worden onbenut te laten.
Wanneer je dat laatste doet, zal het complex in je onbewuste rustig wachten tot zich een volgende gelegenheid voordoet om zichzelf op de buitenwereld te projecteren. En dan opnieuw aanslaan en jou emotioneel uit evenwicht brengen. Net zo lang totdat je het onbewuste deel van je zelf dat zich op de buitenwereld projecteert, herkent en als deel van je zelf geaccepteerd hebt.
Wil je als man een evenwichtiger mens worden? Bijvoorbeeld in de relatie met eventuele kinderen, je partner, ouders, broers of zussen, collega’s, werkgever of werknemers? Dan kun je de emotionele lading die je in relatie tot anderen voelt als richtingaanwijzer voor zelfonderzoek gebruiken. Door steeds wanneer je ergens op emotioneel aanslaat je aandacht naar binnen te brengen, zal zowel je binnenwereld als je buitenwereld beetje bij beetje helderder worden.